انکودر چیست و چه کاربردی در صنعت دارد؟

انکودر (Encoder) وسیله‌ای است که حرکت مکانیکی (خطی یا دورانی) را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند. این سیگنال الکتریکی می‌تواند شامل موقعیت، سرعت و جهت حرکت باشد.

انکودرها در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند، از جمله:

1. کنترل موقعیت:

• در CNC ها و ربات ها از انکودر برای کنترل دقیق موقعیت ابزار یا بازوی رباتیک استفاده می شود.
• در نوار نقاله ها از انکودر برای کنترل سرعت و موقعیت مواد در حال انتقال استفاده می شود.
• در چاپگرها از انکودر برای کنترل دقیق حرکت هد چاپگر استفاده می شود.

2. اندازه گیری سرعت:

• در موتورهای الکتریکی از انکودر برای اندازه گیری سرعت دورانی موتور استفاده می شود.
• در ترازوها از انکودر برای اندازه گیری وزن اجسام استفاده می شود.
• در دستگاه های بسته بندی از انکودر برای کنترل سرعت بسته بندی استفاده می شود.

3. تشخیص جهت:

• در درب های اتوماتیک از انکودر برای تشخیص جهت حرکت درب استفاده می شود.
• در آسانسورها از انکودر برای تشخیص جهت حرکت کابین آسانسور استفاده می شود.
• در خودروها از انکودر برای تشخیص سرعت چرخش چرخ ها استفاده می شود.

انواع انکودر:

انکودرها از نظر نوع حرکت و ساختمان به دو دسته ی اصلی تقسیم می شوند:

• انکودرهای خطی: برای اندازه گیری حرکت خطی استفاده می شوند.
• انکودرهای دورانی: برای اندازه گیری حرکت دورانی استفاده می شوند.

انکودرها از نظر نوع تکنولوژی ساخت به دسته های مختلفی مانند انکودرهای نوری، مغناطیسی، خازنی و التراسونیک تقسیم می شوند.

مزایای استفاده از انکودر:

• دقت بالا: انکودرها می توانند با دقت بسیار بالایی موقعیت، سرعت و جهت حرکت را اندازه گیری کنند.
• قابلیت اطمینان بالا: انکودرها در برابر شرایط محیطی نامناسب مانند گرد و غبار، رطوبت و شوک مقاوم هستند.
• طول عمر بالا: انکودرها عمر مفید بالایی دارند و نیاز به تعمیر و نگهداری کمی دارند.
• قیمت مناسب: انکودرها با توجه به کاربردهای فراوان و مزایای متعددی که دارند، قیمت مناسبی دارند.

معایب استفاده از انکودر:

• پیچیدگی نصب: نصب برخی از انکودرها به تخصص و دانش فنی نیاز دارد.
• حساسیت به نویز: برخی از انکودرها به نویز الکتریکی و مغناطیسی حساس هستند.
• محدودیت سرعت: برخی از انکودرها فقط می توانند تا سرعت های مشخصی کار کنند.